گنج آراشدیریجی محمد رزاقی ایله موصاحیبه / سید حیدر بیات

جون 12, 2007 در 11:34 ب.ظ. | نوشته شده در فولکلور و ائل ادبیاتی, موصاحیبه لر, ادبیات | بیان دیدگاه

متندن اوزون بیر مقدمه: یئنه اوشاقلیق خاطیره لری، ائوده کورسو باشیندا بیزی دونیایا باغلایان آراچ یالنیز آتامین کیچیجیک قارا رنگلی سئلوئر رادیوسودور، اودا یالنیز فارسجا دانیشیر، آمما آنامین دئدی ییه گؤره بو رادیودان بیر زامان عاشیقلارین سسی گلرمیش، اساسن آنام بو رادیویو سئوسه ده یالنیز او خاطیره لره گؤره دیر، ایران- عیراق ساواشی بوتون موسیقی نی قاداغا ائدیب و عاشیقلارین چیخیش ائتمه سی ده یاساق اولوبدور. تویلاردا عاشیقدان خبر یوخدور، سونرالار ائشیتمیشم بیر بالابانچی بالابانینا او قدر تامارزیلاییر کی تندیر ایچینه گیریب و قادینی تندیرین قاپاغینی قویوب اوستونه پالتار سالدیقدان سونرا اورادا بیر نفس بالابان چالیر. بئله بیر دورومدا اوشاقلیغیمی سوورام، آمما هردن بعضی جاوانلار ضبطلری دام اوستونه چیخاردیب بیر عاشیق ناواری دا سالیرلار و عاشیغین نه اولدوغونو آز چوخ بیلیریک، زنگاندا خالام گیله قوناق گلدیکده اونون اوشاقلاری دا گونلرینی عاشیق ناواری ایله کئچیریرلر و گؤزلری خالچانین ایلمک لرینده اولسا دا قولاقلاری موزیک دینله ییر، بیر کاغاذ گؤتوروب علی شاه داستانی نین شعرلری نی یازیرام و…
و بئشینجی صینیفده اؤیرتمن خانیما دئییرم: خانیم بیر زنگده موسیقی کیلاسی قویون، بره لیب دئییر: بو سؤزو راهنما (بازرس) گلنده دیء…
بو گونلر یوخو کیمی اؤتورلر، سونرالار قومدان شاهسون عاشیقلاری ایله تانیش اولورام و اوغوز بویوندا عاشیق موسیقی نین ائشمه ائشمه، چئشمه چئشمه، چئشیدلی اولدوغونو دوشونورم. زنگان یولداشلاریندان سایین بیانی به ی ایله گؤروشنده: «بیزیم ایچینده عاشیق ادبییاتینی حرفه ای ایشله یه ن ممد رزاقی دیر» دئییر. بو رزاقی کیمدیر؟ اونون یازیلارینی بهارزنجان و ائل دیلی ادبییاتیندا دا گؤرموشم. آرا سیرا ایلگی لریمیز اولور، و دوکتور قافقازیالاری مشهور اوزان صنعتی حاقدا آراشدیریجی آکادمسین قوما گلنده حتما زنگانا گئت و رزاقی نی گؤر دئییرم و… و نهایت کئچن گون خوردادین 21 –جی گونو زنگان یولداشلاری یول آزیب قوما قوناق گلیر، علی محمد بیانی، جواد کریمی و محمد رزاقی.
رزاقی آرتیق جاواندیر، و عاشیقلاردان دانیشاندا دونیانین ان اؤنملی و باشدا گئدن قونوسوندان دانیشدیغینی دویورسان. دئییرم «آلمایولونا» بیر قیسا موصاحیبه ائدک، اؤزونه اؤزل معصومیت ایله قبول ائدیر، سورغونو یازیب اونا وئردیکده بیر شئی یادیما دوشور و دئییرم: دوزونو یازا، یولداشلارین هر نه یی دئییب و اعتراف ائدیبلر. هامی یولداشلار اوجادان گولورلر. و نهایت بو کیچیک موصاحیبه سونا چاتیر. موصاحیبه سونا چاتدان سونرا دئییر: عاشیقی ائله الیف ایله یازا، یوخسا… و سعید موغانلی دان بیر سؤز یادیما دوشور، موغانلی دئییردی: شهرلرین بیریسینده بیر کیتاب ساتان، هر کیتابدا عاشیقی الیف ایله یازماسالار ساتیشا بوراخماز. اونا گؤره ده موصاحیبه نین متنینده عاشیق آشیق کیمی یازیلیبدیر. نه ایسه بو سیز بو دا محمد رزاقی نین عاشیق ادبیاتی حاقدا موصاحیبه سی:

س. اؤز حیاتینیزدان بیزه معلومات وئره سیز؟
رزاقی: 1360-جی ایل زنگانین بی سیم محله سینده دونیایا گلمیشم، فارس ادبییات دیپلومونو 78-جی ایلده آلیب، سراسری سیناقدا زنگانین پیام نور بیلیم یوردوندا، علوم اجتماعی رشته سینه چیخدیم، آنجاق بیر سیرا سورونلارا گؤره عسگرلییه گئتدیم. ایکی ایل عسگرلی یی تبریزده بیتیردیم. آشیق حسن اسکندری و اوستاد حسن دمیرچی ایله تانیش اولدوم. عسگرلیک دؤوره سیندن سونرا یونار دیپلومونو آلدیم.

س. تورک ادبییاتی ایله نئجه تانیش اولدوز؟
رزاقی: اوشاق ایکن تورکجه اوخوماغی و یازماغی سئوردیم، ائویمیزده تورکجه کیتابلاری راحاتجا اوخویاردیم، اؤزلجه نوحه کیتابلارینی…

س. عاشیق ادبیاتی ایله نئجه تانیش اولدوز؟
رزاقی: اوشاق ایکن خالچا توخویاندا ناوارا قولاق آساردیق، ائوده آتام آلان کاسیت لرین چوخو عاشیق ناوارلاری ایدی. بیز ناوارلار ایچینده بیر کاسیت آشیق موسلوم طرفیندن اوخونموشدو. غریب داستانی نین اوچونجو ناواری. منه چوخ خوش گلردی، اونا قولاق آسماغی بیلمزجه سینه سئوردیم.

س: سیز ایندی عاشیق ادبییاتی حاقدا آراشدیرماغا باشلاییبسیز، بو ایشه نییه ماراقلاندیز؟
محمد رزاقی: من قارداشلاریما خالچا توخویاندا آشیق موسلومون، آشیق موسلومون گؤرمه سینی چوخ سئوردیک، آمما اینانمازایدیق، نه ایسه 78 ده بو گؤروش اوز وئردی. آشیقلارین قداستی، ائل ایچینده دوزگون شخصیته مالک اولمالاری منی بو ایشه ماراقلاندیردی..

س. هانسی زاماندان عاشیق ادبییاتی اوزره آراشدیرماغا باشلاییبسیز؟
رزاقی: رسمی شکیلده باشلاماغیم عسگرلیکدن سونرا اولدو 1381. بیرینجی دؤنه زنگاندا 25 آشیغین بیوگرافیسینی الده ائدیب و بهار-ی زنگان هفته هفته لییینده یازماغا باشلادیم. ایکینجی مرحله ده زنگانین عاشیق داستانلارینی بیر یئره توپلاماغا باشلادیم، بو مرحله 82 –جی ایلدن باشلاندی.

س: ایندی کی فعالیتلرینیزدن دانیشاسیز.
رزاقی: ایندی یه کیمی 103 کاسیت آشیق موسلوم عسگری نین اوخودوغو اثرلردن توپلامیشام، زنگانین 31 آشیق داستانی نی یازییا کئچمیشم، اونلارین ایچیندن بئش داستان آذری نشریه سینین ائل دیلی و ادبییاتی بؤلومونده چاپ اولوب: 1. شیریوه 2. بیرچک 3.کلبی، 4.طاهیرمیرزه 5. کؤچک ریضا.
و هابئله زنگانین اسکی آشیق لاری نین بیوگرافی و عکس لرینی توپلاییرام، اؤرنک اوچون: آشیق عزت عزیزی، آشیق عوض حیدری و…
مطبوعات ساحه سینده ده الیمدن گلن، آشیقلارا گؤره یازیلار یازیرام.